Er wordt wat afgeplast hier. Te pas en te onpas staan mannen in de publieke ruimte in het struikgewas of tegen een muur aan te plassen. Het komt minder vaak voor en zeker niet in de stad, maar toch, als je een vrouw gehurkt ziet aan de kant van de weg betekent het waarschijnlijk niet dat ze er even bij is gaan zitten. Waarschijnlijker is dat ze zich zo laag mogelijk bij de grond ontlast. Op de tolweg tussen Abidjan en Yamoussoukro staan met regelmaat touringcars in de berm om hun passagiers een plaspauze te geven en mensen zoeken dan in groepjes een geschikte plek uit om hun behoefte te doen. Het zijn overigens vooral mannen die, daar waar het opkomt, hun zaakje tevoorschijn toveren en plassen alsof ze thuis zijn- vrij en ongegeneerd.
'Is Abidjan vervallen tot ‘één grote publieke pisbak?’
Ik kwam over dit onderwerp wat artikeltjes tegen op Koaci.com, een soort NU.nl, geheel gewijd aan het groeiende probleem van wildplassers in Abidjan en de digitale krantenkoppen stellen zich in chocolade letters de vraag of Abidjan vervallen is tot ‘één grote publieke pisbak’.
Toen ik hier nog maar net was had ik al met stijgende verbazing gezien dat in de stad op veel muren ‘ Interdit de pisser ici’ staat gekalkt. Soms wordt dit verbod aangevuld met een waarschuwing dat er een boete, of erger, in beslagname van gebruikte instrumenten volgt als de dader op heterdaad wordt betrapt (zie foto hierboven). Ik keek niet zozeer op van de mededeling op zichzelf, maar wel van hoe vaak dit te lezen staat op kleine en grote muren verspreid in de stad.
Ons ziekenhuis in Bouaflé heeft niet eens defibrillators
Ons ziekenhuis in Bouaflé heeft niet eens defibrillators, laat staan toiletten voor algemeen gebruik. Toen Amandine opgenomen lag in haar armoedige privé kamer had ze naast het kale bed met plastic matras en houten kapstok met roestige spijker om het infuus aan te hangen, ook de beschikking tot een privé toilet, dat dan weer wel. Fris zag het er niet uit, dat dan weer niet. Maar toen Delphine na uren wachten (en we nog steeds niet bij Amandine mochten) serieus moest plassen en ik haar erop uit stuurde om een toilet te zoeken, ‘ ga maar vragen, jij spreekt Frans’ werd ik snel gecorrigeerd door de chef personeelszaken die Delphines verwarring had opgemerkt. Hij gaf haar met bemoedigende knikjes aanwijzingen over waar ze mocht plassen - namelijk op het gras strookje aan de andere kant van het muurtje waar wij stonden te praten. Gewoon voor iedereen te zien, niet alleen voor ons die daar met Amandine waren, maar ook andere bezoekers en patiënten. Geen enkele sprake van privacy, water of papier en zeker geen mogelijkheid om de handen te wassen.
Ook bij haar op school had ik kinderen zien plassen aan de kant van een greppel op het speelterrein; jongetjes staand, meisjes gehurkt. Overigens is haar school wel uitgerust met één buitenkraan waar kinderen hun handen kunnen wassen en hun waterflesjes kunnen vullen.
Het ontbreken van toiletvoorzieningen verbaasde me op zich niet omdat ik wist dat de basis school die de limonadefabriek sponsort, bij ons aan de overkant, het ook nog altijd moet doen zonder toiletten. Er is een schoolgebouw neergezet en ingericht, er zijn leerkrachten met meer leerlingen dan ze aankunnen, maar over toiletten had niemand nagedacht. Men is pas begonnen met het bouwen ervan toen L. erop stond dat ze zouden worden geplaatst, met een waterpomp en een kraan om de handen te wassen. Ik vraag me af of de wc's gebruikt zullen worden als ze af zijn en ook of ze dan zullen worden schoon gehouden.
Want dat is ook een puntje. Op een wc doe je vieze dingen, dus waarom zou je hem poetsen? Toiletten bij benzinestations, kleine wegrestaurants en dergelijke zijn onbeschrijfelijk vies, als ze er al zijn. Als je de keuze hebt tussen buiten in de vrije natuur plassen of in een dergelijke wc, dan misschien toch maar liever buiten. Maar waar was je je handen dan?
Ze zien me al hangen met lange broek op mijn enkels
en witte billen in de open lucht
Toen Amandine en ik eens boodschappen gingen doen in Yamoussoukro en we nog maar net in een lokale Blokker voor de stalen rekken met ongeorganiseerde zooi stonden, kon ik me al niet meer concentreren op wat we zochten, want ik moest piesen als een paard. De koffie die ik anderhalf uur ervoor nog achterover had geslagen drukte nu op mijn blaas als een nijlpaard op een waterbed. Ik draag geen lokale wikkelrokken en kan dus ook nergens elegant gehurkt mijn behoefte enigszins ongezien doen; ze zien me al hangen met lange broek op mijn enkels en witte billen in de open lucht…Dus benauwd huppelend vroeg ik of ze een toilet hadden en zo ja, of ik er heel erg alstublieft gebruik van mocht maken. Dat mocht, ‘maar’ waarschuwde de winkelbediende me, ‘het toilet was wel erg vies’.
Deze foto heb ik van het internet geplukt, want aangezien ik de ruimte zsm wilde verlaten heb ik
er geen foto van gemaakt, maar zoiets was het wel. Minstens.
Nou…geen woord teveel gezegd. Ik zal je een uitgebreide beschrijving besparen maar ik kan je wel opbiechten dat mensen overal poepen en plassen in deze betegelde ruimte en niet per se op het closet mikken. De nood was zo hoog dat er niets anders op zat dan flink te zijn maar het was geen vermeldenswaardige ervaring, behalve dan dat ik er nu een stukje over schrijf, waarvoor excuus.
